Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) có cải thiện đáng kể về biên lợi nhuận trong hoạt động kinh doanh năm 2020, dù phải đối mặt với nhiều thách thức do đại dịch COVID-19 - theo báo cáo do Viện Kinh tế Năng lượng và Phân tích Tài chính (IEEFA) công bố ngày 29/7.

Thành công này có được chủ yếu do EVN đã tăng sản lượng huy động từ thuỷ điện, một nguồn điện có chi phí thấp nhất trong cơ cấu nguồn điện đa dạng của Việt Nam.

Do tác động của đại dịch, tốc độ tăng trưởng tiêu thụ điện năm 2020 rơi xuống mức thấp nhất trong một thập kỷ trở lại đây khi nhu cầu điện của các nhóm khách hàng như công nghiệp, du lịch, dịch vụ,… suy giảm. Doanh thu bán hàng của EVN đạt 403,3 nghìn tỷ đồng (17,4 tỷ USD), chỉ tăng nhẹ 2,2% - so với mức trung bình 13,2%/năm trong giai đoạn 2015-2019.

Mức tăng trưởng khiêm tốn này có nguyên nhân từ việc EVN không được phép tăng giá bán lẻ điện như các năm trước. Tập đoàn thậm chí còn thực hiện hai chương trình hỗ trợ giảm giá điện, giảm tiền điện tổng cộng 12,3 nghìn tỷ đồng nhằm hỗ trợ doanh nghiệp và người dân vượt qua khó khăn trong đại dịch.

Trong bối cảnh đó, EVN đã đưa ra những thay đổi trong cơ cấu nguồn điện nhằm giảm chi phí. Nhờ tình hình thuỷ văn thuận lợi, sản lượng thuỷ điện huy động đã tăng 10,2% so với năm 2019, chiếm gần 73 triệu kWh trong hơn 247 triệu kWh tổng sản lượng điện sản xuất và nhập khẩu, hay tương đương 30% sản lượng toàn hệ thống, theo báo cáo IEEFA.

Huy động từ các nguồn năng lượng tái tạo khác như điện mặt trời cũng tăng mạnh - tăng 105,2% so với năm ngoái và hiện chiếm hơn 12 triệu kWh, tương đương 5% tổng sản lượng điện sản xuất và nhập khẩu.

Trong năm 2020, nhiệt điện than vẫn là nguồn chủ đạo trong cơ cấu nguồn điện tại Việt Nam với mức huy động tăng nhẹ 2,5% so với năm 2019 - chiếm hơn 123 triệu kWh, tương đương gần 50% tổng sản lượng.

Sự thay đổi trong cơ cấu nguồn điện đã góp phần giúp EVN cải thiện đáng kể biên lợi nhuận gộp (tức số tiền lãi chia cho doanh thu, cho biết với mỗi đồng doanh thu tạo ra thì doanh nghiệp thu về được bao nhiêu đồng lợi nhuận) của Tập đoàn, tăng lên 13,5% so với 12,9% của năm 2019.

IEEFA cho rằng cần ghi nhận những thành tựu của EVN trong việc vận hành hiệu quả nguồn điện giúp cải thiện tình hình tài chính của Tập đoàn trong năm 2020. Tuy nhiên, IEEFA lưu ý, thành công của EVN chủ yếu bắt nguồn từ việc tăng sản lượng huy động từ thuỷ điện trong điều kiện thuỷ văn thuận lợi và, qua đó có thể giảm huy động các nguồn điện giá cao.

“Đây không phải là kết quả của một thay đổi có tính chiến lược và bền vững trong vận hành. Tuy là một diễn biến tích cực, nhưng không thể đảm bảo rằng EVN sẽ luôn gặp điều kiện thuỷ văn thuận lợi,” IEEFA đánh giá.